آموزش فلوت

فلوت

فلوت از سازهای بادی چوبی (بی زبانه یا بی قمیش) است. که بر خلاف دیگر سازهای این دسته صدای آن نه از لرزش قمیش بلکه از نوسان هوای دمیده می شود. بر لبه دهنی (یا تیغه هوائی) ساز تولید می کند. واژه فلوت در زبان‌ های اروپایی به معنای نام کلی سازهای مشابه فلوت بکار می‌ رود. فلوت و ساز شرقی نی هم نوعی فلوت است. به‌طور کلی فلوت و نی سازهایی هم‌ خانواده هستند.

برخی از ویژگی های این ساز

با اینکه فلوت نیز جز ساز های بادی چوبی می باشد ولی امروزه آن را از جنس طلا می سازند. فلوت جدید را فلوت بوهم می نامند. نت این ساز را با کلید سل می نویسند.

آشنایی مقدماتی با ساز فلوت و چگونگی نواختن آن

فلوت یکی از سازهای بادی و با قدمتی طولانی است که انواع مختلفی از آن در دنیا نواخته می شود. به فلوتی که به شکل افقی گرفته می شود. و با کلید و از جنس چوب و یا فلز ساخته می شود. خواهیم پرداخت.

اولین باری که سیستم ساخت، کلیدگذاری و آلیاژهای فلزی در فلوت بکار رفت، توسط سازنده آلمانی ساز به نام “تئوبالد بوهم” در سال 1847 بود. در طول سال های متمادی با اسامی مختلفی نامیده شده :

• فلوت بوهم
•  تراورسو
• فلوت ترانسورس
•  کنسرتی
• فلوت سوپرانو
•  کوک دو
• خانواده فلوت خانواده نسبتاً بزرگی است :  پیکولو،  آلتو،  باس، دوبل آلتو و فلوت دوبل باس جزء این خانواده هستند.

در ابتدا ممکن است با دیدن ساختمان کامل و پیشرفته فلوت ، فراگیری و نواختن آن کمی دشوار بنظر برسد ، ولی با کمی آشنایی می توانید یادگیری آن را به سرعت آغاز کنید.

انواع فلوت

لوت چینی

چین را می توان یکی از قدیمی ترین کشورها در نواختن آلات موسیقی بویژه فلوت دانست. در چین فلوت های مختلفی وجود دارد از جمله:

Dizi

یکی از آلات اصلی موسیقی در چین می باشد. علاوه بر این که از آن در موسیقی سنتی، اپرا و ارکستر استفاده می کنند، به کشورهای غربی نیز راه پیدا کرده است. نواختن آن به صورت اریب می باشد. به طور عمده از چوب بامبو (خیزران) ساخته می شود. و صدای بسیار زیبایی دارد.

Xiao

سازی بسیار قدیمی می باشد. نواختن آن به صورت عمودی و جنس آن نیز از خیزران تیره رنگ می باشد.

Koudi

از جنس خیزران و بسیار کوچک و نازک می باشد. در سال ۱۹۷۱ توسط یکی از اساتید فلوت Dizi اختراع شد.

لوت هندی (Bansuri)

ادر کشورهای هند و پاکستان نواخته می شود. از چوب خیزران ساخته شده است. و بر روی آن ۶ یا ۷ سوراخ وجود دارد. نواختن آن نیز به صورت اریب است.

اوکارینا (Ocarina)

یکی از قدیمی ترین سازهای موسیقی در جهان است. ۱۲۰۰۰ سال قدمت دارد. گذشته آن به چین بر می گردد. نحوه صدا دهی آن تقریبا شبیه به فلوت ریکوردر می باشد. جنس آن معمولا از سفال است. ولی با پلاستیک، چوب، شیشه و فلز هم ساخته می شود. تعداد سوراخ های آن هم ۴ تا ۱۳ عدد می باشد. صدای آن نیز بسیار زیبا است.

خرید ساز

قبل از خرید بهتر است از استادان این ساز اطلاعاتی کسب کنید و حتی در صورت امکان و با هماهنگی جلسه ایی حضوری را برای آشنایی بیشتر با این ساز و استاد مورد نظر و آگاهی از فرم لب ها، دهان و تولید صوت در ساز داشته باشید. همچنین می توانید با فروشندگان فروشگاه ها مشورت نمایید تا بهترین نوع فلوت برای آغاز یادگیری و با هزینه مناسب را به شما معرفی نمایند.

آموزش نگه داشتن فلوت در هنگام نواختن

 دست چپ

• کلید های بالای بدنه و نزدیک به سرساز را با دست چپ خود کنترل کنید.
• اولین نشانه جای انگشتان را روی قسمت بالا و البته زیر بدنه را در نظر داشته باشید. و انگشت شست خود را روی آن قرار دهید طوری که کف دست رو به بالا قرار بگیرد.
• بقیه ی انگشتان را روی کلیدهای سمت دیگر قرار دهید.
• انگشت اشاره، وسط و حلقه را به ترتیب روی دومین، چهارمین و پنجمین کلید قرار دهید.
• انگشت کوچک را روی کلید جانبی که شبیه به پاروی کوچکی و از بقیه بلندتر می باشد. بگذارید.
• در دست چپ، از کف دست خود، انگشت شست و همچنین جایی روی بند سوم انگشت اشاره استفاده نمایید تا وزن فلوت را تحمل کنید.

 دست راست

• از دست راست خود برای کنترل کردن کلید های انتهایی و پایه فلوت استفاده نمایید.
• از انگشت شست خود برای تحمل وزن بیشتری در انتها استفاده کنید.
• سعی کنید کف دستانتان را دور از فلوت بگذارید تا به راحتی کلید ها را از بالا و با انگشتان منحنی و گرد، باز و بسته نمایید.
• اینبار جهت قرار گرفتن دست مخالف دست چپ است.
• سه کلید انتهایی را روی بدنه مشخص کنید.
• انگشت اشاره، وسط و حلقه را روی هر یک از کلید های انتهایی بدنه قرار دهید.
• با انگشت کوچک خود اولین کلید روی قسمت پایه را فشار دهید .
• نقاط کنترل وزن انتهای فلوت ، بیشتر روی شست و انگشت کوچک دست راست است .
• انگشتان خود را طوری خم کنید که دستتان در زمان نگه داری فلوت ، حالت حرف C را بخود بگیرد .
• به جهت قرار گرفتن مچ دست راست دقت نمایید. گاهی مچ با چرخیدن به سمت انگشت اشاره و خوابیدن روی بدنه تمایل دارد. که در این صورت مشکلات زیادی برای حرکت انگشتان و عملکرد آن پیش میاید.
• نحوه قرار گرفتن مچ در دست چپ بسیار مهم است زیرا مچ دست راست مانند پایه ایی بیشترین وزن  را نگه داشته است. و از وارد آمدن فشار زیاد روی انگشتان که می تواند تا ساعد، بازو و گردن پیش برود، جلوگیری می کند.
• کلید ها را فشار ندهید، در عوض سعی کنید انگشتان خود را روی آن ها قرار دهید.
• در هنگام بالا بردن و یا نواختن ساز از هر انقباضی در عضلات کف دستان، انگشتان  مچ ها، ساعد ها، بازو ها و گردن جلوگیری نمایید.
• تا جای ممکن انگشتان سبک و نزدیک به کلیدها باز و بسته شوند.  انگشتان شما در زمان نواختن و باز و بسته کردن کلیدهای اصلی، روی کلید های جانبی حرکت نمی کنند. با این کار نت ها و صداها را اشتباهی می نوازید.

دمیدن در سر ساز فلوت

• صدای فلوت از لرزیدن و مرتعش شدن هوای داخل لوله ساز با فوت نوازنده ایجاد می گردد.
• کنترل فوت و دمیدن در ساز ابتدا باید از سر ساز آغاز شود. زیرا لرزاندن هوای لوله سر ساز که حدود 20 سانتیمتر طول دارد بسیار آسان تر از حدود 65 سانتی متر لوله کل ساز  است.
• تمرین با سر ساز مقدمه خوبی برای نواختن با کل ساز است.

تمرین نفس گیری عمیق

• سرعت تنفس خود را به آرامی کنترل و تنظیم نمایید.
• بهترین راه، دقت به نفس های طبیعی از بینی و دهان است.
• در طول تمرین دقت کنید تا عضلات بین دنده ها، شانه ها و قفسه سینه درگیر نباشند.
• گر چه تمرین نفس گیری از بینی به ما کمک بسیاری در شناخت از حجم شش و آزادی عضلات گرفته در صورت و گلو می کند، اما در بیشتر اوقات نفس گیری از دهان انجام می گیرد زیرا حجم بیشتر هوا با سرعتی بالا از دهان امکان پذیر است .
• نفس عمیق بکشید و به آرامی درون سوراخ بدمید تا نتهایی با تن پر حجم و با انرژی تولید نمایید.